ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြၿမိဳ႕၌ ယမန္ေန႔ မြန္းလြဲပုိင္းတြင္ ဘဂၤါလီ ၁၅၀ ေက်ာ္ စု႐ုံးခ်ီတတ္လာသျဖင့္ အစုိးရ လံုၿခံဳေရးအဖြဲ႔မ်ားက ေသနတ္ မိုးေပၚပစ္ေဖာက္၍ လူစုခြဲခဲ့ရေၾကာင္း စစ္ေတြၿမိဳ႕ အာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။ စစ္ေတြၿမိဳ႕စြန္ရွိ မင္းဂံရပ္ကြက္၏ အေနာက္ဘက္ ၂ ဖာလံုခန္႔ေဝးေသာ ဘဂၤါလီလူမ်ဳိးမ်ား ေနထိုင္ရာ ဒြိဝျပင္ ရြာမွ ဗလီတက္ၿပီး ျပန္လာၾကေသာ ဘဂၤါလီမ်ားက အုပ္စုဖြဲ႔၍ မင္းဂံရြာဖက္သို႔ စု႐ုံးတက္လာခဲ့ၿပီး လံုၿခံဳေရးအဖြဲ႔မ်ားက ႏႈတ္ျဖင့္ တားျမစ္ျခင္းကို ဆန္႔က်င္သျဖင့္ ေသနတ္ေဖာက္၍ တားဆီးခဲ့ရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ “အုပ္စုလိုက္ ရခိုင္ေတြေနတဲ့ မင္းဂံရြာဖက္ကို တက္လာတယ္။ လံုၿခံဳေရးေတြက ထပ္မတက္လာဖို႔ လူစုခြဲဖို႔ တားတယ္၊ သူတို႔က ဆက္တက္တယ္။ အဲဒါနဲ႔ လုံၿခံဳေရး အေယာက္ ၃၀ ေလာက္က ေသနက္ဆက္တိုက္ ေဖာက္လိုက္မွ လူစုကြဲသြားတယ္” ဟု စစ္ေတြၿမိဳ႕ခံတဦးက ဧရာဝတီသို႔ေျပာသည္။ အဆိုပါျဖစ္စဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ စစ္ေတြၿမိဳ႕ေပၚရွိ အမွတ္ (၁) ႏွင့္ အမွတ္ (၂) ရဲစခန္းမ်ားသို႔ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းရာ ျဖစ္စဥ္မွန္ကန္ေသာ္လည္း အေသးစိတ္အခ်က္မ်ားကို ေျပာဆိုခြင့္မရွိေၾကာင္း ေျပာသည္။ ျပည္နယ္အစိုးရ ျပန္ၾကားေရးကို ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းခဲ့ရာတြင္ ဖုန္းေျဖဆိုျခင္း မရွိေပ။ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း အဓိကရုဏ္းမ်ားျဖစ္ပြားခဲ့မႈေၾကာင့္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ဇြန္လ ၁၀ ရက္ ညမွ စတင္၍ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ပုဒ္မ ၁၄၄ ညမထြက္ရ အမိန္႔ထုတ္ျပန္ထားသကဲ့သုိ႔ အေရးေပၚ အေျခအေနလည္း ထုတ္ျပန္ထားသည္။ ထိုသုိ႔ ထုတ္ျပန္ၿပီးေနာက္ ဗလီမ်ားတြင္ ယခုကဲ့သို႔ အမ်ားအျပား စုရုံးျခင္းမရွိေသာ္လည္း ယမန္ေန႔က အစၥလမ္ ဘာသာဝင္မ်ား၏ ရာမာဒန္ ေခၚ ဥပုသ္လ စတင္သည့္ေန႔ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ဗလီတြင္ ဘဂၤါလီမ်ား စုခဲ့ၾကၿပီး မင္းဂံရြာဖက္သို႔ တက္လာျခင္း ျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း စစ္ေတြၿမိဳ႕ခံမ်ားက သံုးသပ္ေျပာဆိုေနၾကသည္။ ဘဂၤါလီမ်ား အုပ္စုဖြဲ႔၍ စစ္ေတြၿမိဳ႕ဘက္ တက္လာေၾကာင္း ၿမိဳ႕တြင္း၌ ျပန္႔ႏွံ႔ခဲ့ၿပီးေနာက္ ၿမိဳ႕ခံမ်ားလည္း စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ား ျဖစ္ခဲ့ရေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ ညေနပိုင္းတြင္ ၿမိဳ႕ေပၚ၌ တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ ျပန္ျဖစ္သြားေၾကာင္း စစ္ေတြၿမိဳ႕ခံတဦးက ေျပာသည္။ “အစက သူတို႔တက္လာတယ္ဆိုၿပီး ဒီမွာ တဆင့္စကားကေန ၾကားတယ္။ ျပႆနာေတြ ျပန္စျပန္ေတာ့မလားဆိုၿပီး ေၾကာက္လန္႔စိတ္ေတာ့ ျဖစ္တာေပါ့။ ညေနပိုင္းေတာ့ ထိန္းႏိုင္လိုက္တယ္ဆိုေတာ့ စိတ္ပူတာေလ်ာ့သြားတယ္” ဟု ၎က ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။ စစ္ေတြၿမိဳ႕နယ္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ဦးေအာင္ျမေက်ာ္ကလည္း “တၿမိဳ႕လံုးရုိတ္ခတ္သြားတာေပါ့။ အစုိးရကေတာ့ ေျပာတာပါပဲ၊ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းသြားၿပီ၊ ထိန္းႏိုင္ၿပီဆိုၿပီး အခုလိုအေျခအေနမ်ဳိးၾကေတာ့ ဘယ္လိုမွ စိတ္ခ်လို႔မရဘူး။ ျပည္သူလူထုက က်ီးလန္႔စာစားရမယ့္ သေဘာမ်ဳိးျဖစ္ေနတာေပါ့” ဟု ၎က ဆက္ေျပာသည္။ အစၥလမ္ ဘာသာဝင္မ်ားႏွင့္ စုဖြဲ႔ထားေသာ အမ်ဳိးသား ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ (NDPD) ဗဟို ေကာ္မတီအဖြဲ႔ဝင္ ဦးခင္ေက်ာ္က ယေန႔မွစ၍ တလအတြင္း အစၥလမ္ဘာသာဝင္တိုင္း အထြဋ္အျမတ္ထားရာ ရာမာဒန္ (ဥပုသ္လ) ျဖစ္ေၾကာင္း ထို႔ေၾကာင့္ အစၥလမ္ ဘာသာဝင္အမ်ားစုမွာ တလတိတိ ဥပုသ္ဝင္ၾကလိမ့္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ေမာင္ေတာ၊ ဗူးသီးေတာင္ႏွင့္ တျခားၿမိဳ႕မ်ားတြင္ တည္ၿငိမ္ေနၿပီး ထိုၿမိဳ႕နယ္မ်ားရွိ ေဒသခံမ်ားအေနျဖင့္ လယ္ယာလုပ္ငန္းမ်ား ျပန္လည္ လုပ္ကိုင္ေနၾကၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း ဧရာဝတီက စံုစမ္းသိရွိရသည္။ ထို႔အတူ ယခင္က ဘဂၤါလီမ်ား အႏၲရာယ္ေပးမည္ကို စိုးရိမ္ေနၾကေသာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံဘက္အျခမ္းရွိ ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ားေနထိုင္ရာ ေက်းရြာမ်ားကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ (BGB) က လံုၿခံဳေရး ဆက္လက္ယူထားေပးသျဖင့္ လတ္တေလာ အေျခအေနမ်ားအရ စိုးရိမ္စရာမရွိဟု ဆိုသည္။ “ဒီဘက္ကမွာကေတာ့ ေအးေအးေဆးေဆးပဲ ရွိေနၾကပါတယ္။ ဒီအစိုးရကလည္း ထိန္းေနတာေၾကာင့္လည္းပါတယ္။ ဘဂၤါလီကိစၥ အခု ဥပုသ္လမွာ ၿငိမ္သြားႏိုင္တယ္” ဟု ဘဂၤလားေဒရွ္႕ နယ္စပ္တြင္ ေနထိုင္သူ ျမန္မာႏိုင္ငံသား တဦးက ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။

Shwe Lone

ကမာၻတစ္ဝန္း လူအခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားကို ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ အဖြဲ႔ၾကီးတစ္ခုျဖစ္သည့္ Amnesty International သည္ ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္း၌ တိုက္ခိုက္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေနေၾကာင္းႏွင့္ တိုက္ခိုက္ခံရသူ အမ်ားစုမွာ “မူစလင္ ရိုဟင္ဂ်ာ” မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ယေန႔တြင္ ယင္းတုိ႔၏ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာေပၚႏွာ ထုတ္ေဖာ္ေၾကညာခဲ့သည္။

ဝါရွင္တန္အေျခစိုက္ ယင္းအဖြဲ႔၏ ေၾကညာခ်က္တြင္ ျမန္မာအစိုးရ လုံျခံဳေရးတပ္မ်ားႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ရုိဟင္ဂ်ာ မ်ားအား ဦးတည္တိုက္ခိုက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္လ်က္ရွိၿပီး၊ ယင္းတုိက္ခိုက္မႈမ်ားေၾကာင့္ လူေပါင္းမ်ားစြာ ရိုက္ႏွက္၊ သတ္ျဖတ္၊ မုဒိမ္းက်င့္ ၿခင္း ခံခဲ့ရေၾကာင္း ေဖာ္ျပပါရွိသည္။ 

“ျပည္နယ္တြင္းမွာ အေရးအေပၚ အေျခအေန ေၾကညာခဲ့တယ္ဆုိတာကို အခြင့္ေကာင္းယူၿပီး လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္တဲ့ လုပ္ ရပ္ေတြ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ လူ႔သားေတြရဲ့ အခြင့္အေရးကို ၾကည့္ၿပီး၊ လူမ်ိဳးနဲ႔ ဘာသာမခြဲျခားဘဲ ေဘးရန္မွ အကာ အကြယ္ေပး ဖုိ႔ဆိုတာ လုံျခံဳေရးတပ္ေတြရဲ့ တာဝန္ပါပဲ။” ဟု Amnesty International ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အေျခအေနအား ေလ့ လာသူျဖစ္သူ Benjamin Zawacki က ေျပာျပခဲ့သည္။ 

“အေရးေပၚ အေျခအေန ေၾကညာၿပီးခ်ိန္ကစၿပီး နစခ၊ ရဲတပ္ဖြဲ႔နဲ႔ စစ္တပ္တုိ႔ပါဝင္တဲ့ အစိုးရ လုံျခံဳေရးတပ္ေတြဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း ရုိဟင္ဂ်ာေတြ အေနမ်ားတဲ့ ေဒသေတြမွာ ရွင္းလင္းေရးေတြ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါတယ္။ ရုိဟင္ဂ်ာ အမ်ိဳးသား၊ လူႀကီးေရာ၊ လူငယ္ေတြကို ပါ၊ ဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္သြားပါတယ္။ အမ်ားစုကေတာ့ ျပင္ပနဲ႔ ဆက္သြယ္ခြင့္ မရရွိသလို၊ ဖမ္းဆီးခံထားရစဥ္မွာ လူမဆန္စြာ ဆက္ ဆံျခင္း ခံေနရတာေတြလဲ ရွိပါတယ္။” ဟု ယင္းက ဆက္လက္ေျပာျပခဲ့သည္။ 

Amnesty International ၏ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာတြင္ လုံျခံဳေရးတပ္မ်ား၏ ဖမ္းဆီးမႈအမ်ားစုမွာ လူမ်ိဳးေရးႏွင့္ ဘာသာေရး ခြဲျခားကာ ဖမ္းဆီးခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ လြတ္လပ္စြာ ယုံၾကည္ကိုးကြယ္ခြင့္ကို ခ်ိဳးေဖာက္ေနသည္ဟုလည္း ေဖာ္ျပထားသည္။ ယင္း အတြက္ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားဟု သတ္မွတ္ႏိုင္သည့္ အက်ဥ္းသား အေရအတြက္မွာလည္း သိသိသာသာ တုိးတက္ လာေနေၾကာင္း ဆုိခဲ့သည္။ 

ယင္းကဲ့သို႔ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းျခင္း ခံထားရသူမ်ားအား ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒစံႏႈန္းမ်ားျဖင့္ တရားစြဲဆုိႏိုင္မွာသာ ဆက္လက္ထိန္းသိမ္း ထားရန္ႏွင့္ တရားမွ်တမႈ၊ ဘက္လိုက္မႈႏွင့္ ေသဒဏ္ ကင္းမဲ့ေသာ တရားစီရင္ေရး ျဖစ္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္းလည္း သိရွိရသည္။ 

ထုိ႔အျပင္ Amnesty International အေနျဖင့္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားအား ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ လက္ခံမႈမရွိသည့္ ၁၉၈၂ ခု ႏိုင္ငံသား ဥပေဒ အား ျဖည့္စြက္ (သို႔) ျပင္ဆင္သြားရန္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္အား အေလးအနက္ တိုက္တြန္းလိုက္သည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။

Amnesty International ၏ မူရင္းေၾကညာခ်က္အား ဖတ္ရႈရန္ -

http://www.amnestyusa.org/news/press-releases/abuse-against-myanmar-s-rohingya-erodes-recent-progress