ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတကို ရခိုင္ကိုယ္စားလွယ္က ရခိုင္ အေရးအတြက္ ဘာေတြ တင္ျပခဲ့သလဲ…….

နိရဥၹရာ

( ေမာင္ရမၼာ ေမးျမန္း တင္ျပသည္။)

ဒီကေန႔ ဇူလိူင္လ ၁၈ ရက္ေန႕မွာ ဒီမိုကရက္တစ္ မဟာမိတ္ ၁၀ ပါတီက သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႕ ေတြ႕ဆံုျပီး ပါတီ ေခါင္းေဆာင္ေတြက မိမိတို႕ရဲ႕ လိုလားခ်က္ေတြကို တင္ျပခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ ရခိုင္ တိုင္းရင္းသားမ်ား တိုးတက္ေရးပါတီက အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး ဦးဦးလွေစာလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ဦးဦးလွေစာကို ရခိုင္ အမ်ိဳးသားေတြ အတြက္ ဘာေတြ တင္ျပခဲ့ပါသလဲလို႕ ေမးၾကည့္တဲ့ အခါ သူတင္ျပတာနဲ႕ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က  ျပန္လည္ ေျပာၾကားခ်က္ေတြကို ခုလို ေျပာျပသြားပါတယ္။

Photos by Myanmar express

တင္ျပခ်က္မ်ား

ကၽြန္ေတာ္တို႕ ရခုိင္ျပည္မွာ ျဖစ္သြားခဲ့တဲ့ ဘဂၤလီ အေရးကိစၥကို တင္ျပခဲ့ပါတယ္။ ဘဂၤလီကိစၥမွာ ရိုဟင္ဂ်ာနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး ျပည္ထဲက အျမင္မရွင္းတဲ့ ဒီမုိကေရစီအင္အားစု တခ်ိဳ႕၊ ျပင္ပ သံတမန္အသိုင္း အ၀ိုင္းေတြ၊ ႏိုင္ငံတကာ သံရံုးေတြက ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတာ ဘယ္လို လူေတြလည္း ဆိုတာကုိ ဂဂ နန မသိဘဲ ျဖစ္ေနၾကတယ္။ အဲဒီအတြက္ေၾကာင့္ ဒီအေၾကာင္းကို ရခိုင္-ဗမာ ပညာရွင္ေတြနဲ႕ ႏိုင္ငံတကာ သမိုင္းပညာရွင္ေတြ စုျပီးေတာ့ ေနျပည္ေတာ္မွာ သမိုင္းဆိုင္ရာ Seminar ဘဲ ျဖစ္ျဖစ္ Workshop  ဘဲ ျဖစ္ျဖစ္ ျပဳပ္လုပ္သင့္တဲ့ အေၾကာင္းကို တင္ျပခဲ့ပါတယ္။

ေနာက္ျပီး ဒီကိစၥေၾကာင့္ ရခုိင္ျပည္မွာေနထိုင္ေနၾကတဲ့ ရခိုင္တုိင္းရင္းသားေတြ မလံုမျခံဳ ျဖစ္ေနတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္၊ အထူးသျဖင့္ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာနယ္မွာ ရခိုင္အမ်ိဳးသား ကာကြယ္ေရးတပ္ကို တရား၀င္ ဖြဲ႔စည္းေပးဖို႕၊ နယ္ျခားေစာင့္ တပ္ေတြကို ခ်ေပးဖို႕၊ အမ်ိဳးသီလကို ေစာင့္တဲ့ ရခုိင္ တုိင္းရင္း သား ေတြဟာ အမ်ိဳးဘာသာ၊ သာသနာအတြက္ အေနာက္တံခါးကို ကာကြယ္ႏိုင္စြမ္းရွိတယ္ လုိ႕ ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ေနာက္တခ်က္က သဘာ၀ ဓါတ္ေငြ႕ကိစၥကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္က ဓါတ္ေငြ႕ေတြကို တရုတ္ျပည္ ကို ေရာင္းေနျပီးေတာ့ ေက်ာက္ျဖဴမွာ အထူးစီးပြားေရး ဇံုေတြလုပ္ေနတာဟာ ရခိုင္ျပည္သူေတြအတြက္ အက်ိဳး ခံစားခြင့္ ရဖို႕လိုပါတယ္။ အခု သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႕ေတြ ရွိလွ်က္နဲ႕ ရခိုင္ျပည္မွာ မီးမရ၊ ရျပန္ေသာ္လည္း မီတာခေတြ အလြန္ၾကီးတယ္။ ဒီကိစၥကို ခ်က္ခ်င္း အေကာင္အထည္ေဖၚေပးဖို႕၊ သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႕က ရာခိုင္ႏႈန္း အခ်ိဳ႕ကို ဂတ္စ္ သိုေလွာင္ရံု တည္ေဆာက္ျပီးေတာ့ ရခိုင္ျပည္ကို မီးေပးရန္ အျမန္ဆံုး စီစဥ္ ေဆာင္ရြက္္ေပးဖို႕ကို ႏိုင္ငံတကာက စီးပြားေရး လာေရာက္လုပ္ကိုင္သူေတြနဲ႕ ပူးေပါင္းျပီးေသာ္၎၊ အစိုးရ အေနနဲ႕ေသာ္၎ အျမန္ဆံုး အေကာင္အထည္ေဖၚေပးဖို႕ ေျပာဆိုခ့ဲပါတယ္။

ေနာက္တင္ျပတာက ရခိုင္ျပည္မွာ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ လံုး၀ ညံ့ဖ်င္းေနတယ္။ ေဆးရံုေတြမွာ ဆရာ၀န္မရွိ၊ သူနာျပဳေတြ မရွိျဖစ္ေနတယ္။ ရခိုင္ျပည္က ေအာင္ျမင္တဲ့ ဆရာ၀န္ ဆရာ၀န္မေတြကို ရခိုင္ျပည္မွာ ျပန္လည္ ခန္႕ထားေပးဖို႕ဆိုလို႕ရွိရင္ အဆင္ေျပႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္း၊ ခန္႕အပ္ေပးဖို႕ ေတာင္းဆိုတဲ့ အေၾကာင္းကို ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။

Photos by Myanmar express

သမၼတဘက္မွ ျပန္လည္ တုန္႕ျပန္ ေျပာဆိုခ်က္

ရိုဟင္ဂ်ာ ကိစၥဟာ သိမ္ေမြ႕တဲ့အေၾကာင္း။ ဒီကိစၥကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျဖစ္သြားေအာင္ လုပ္ဖို႕ လိုတဲ့ အေၾကာင္း၊ သူ႕အေနနဲ႕ UNHCR က လူေတြကို ျပတ္ျပတ္သားသား ေျပာလိုက္ျပီ ျဖစ္ေၾကာင္းေျပာပါတယ္။
(ကာကြယ္ေရးတပ္ေတြ၊ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ လုပ္ဖို႕ကိစၥနဲ႕ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ အေျဖအတိအက် မေပးေပမယ့္ ေလးေလးနက္နက္ မွတ္သားထားပါတယ္။ )

သဘာ၀ ဓါတ္ေငြ႕ကိစၥမွာ သူေဌးေခ်ာင္းေရအားလွ်ပ္စစ္ဟာ လံုး၀ အားကိုးမရ ဆိုတာကို ေျပာပါတယ္။ စိုင္းတင္ကလည္း မျဖစ္ႏိုင္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းျဖစ္တဲ့ သဘာ၀ ဓါတ္ေငြ႕ထဲက ရာခိုင္ႏႈန္း တစ္စံုတစ္ရာကို  ယူျပီးေတာ့ သဘာ၀ ဓါတ္ေငြ႕နဲ႕ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ မီးရရွိႏိုင္တာကို စဥ္းစားရမယ္။ အဲဒါဟာ ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းျဖစ္တယ္ဆိုျပီး  သမၼတက ေျပာသြားပါတယ္။

က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈနဲ႕ ရခိုင္ျပည္က ဆရာ၀န္ေတြဟာ ရခိုင္ျပည္မွာ ခန္႕အပ္တာ၀န္ေပးဖို႕ဆိုတဲ့ ကိစၥဟာ လက္ေတြ႕က်တယ္။ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ျဖစ္ေအာင္လည္း လုပ္ေပးမယ္လို႕ ေျပာပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ္တို႕က ျပႆနာေတြကို တင္ျပတာျဖစ္ပါတယ္။ တင္ျပခြင့္ရတယ္။ သူတို႕ဆီက လုပ္ေပးဖို႕ မလုပ္ေပးဖို႕ဆိုတာက မသိပါဘူး။ ဒီလို တင္ျပခြင့္ရတာဟာ ဒီလို ေျပာခြင့္ရတဲ့ အတြက္ အက်ိဳးရွိပါတယ္။ သူတို႕ လုပ္ေပးသည္ ျဖစ္ေစ၊ မလုပ္ေပးသည္ ျဖစ္ေစ ကၽြန္ေတာ္တို႕ လိုအပ္တဲ့ ေတာင္းဆိုခ်က္ကို ျပတ္ျပတ္ သားသား ေတာင္းယူမွာျဖစ္တယ္။ မရရင္ ရေအာင္လည္း  ဥပေဒေဘာင္ အတြင္းက ေတာင္းယူမွာ ျဖစ္တယ္။ ဒီမုိကေရစီနည္းလမ္းနဲ႕ ဒီေတာင္းဆိုမႈေတြကို ရေအာင္ အေကာင္အထည္ ေဖၚလုပ္ေဆာင္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေတြ႕ဆံုခြင့္ရတဲ့ အခ်ိန္

ကၽြန္ေတာ္တို႕ နံနက္ ၉ နာရီမွာ စေတြ႕ျပီး ၁၂ နာရီခြဲမွာ ျပီးပါတယ္။ (ဇူလိုင္ ၁၈ ရက္ေန႕)

ပါ၀င္တဲ့ ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ားနဲ႕ လူပုဂၢိဳလ္မ်ား

ေတြ႕တဲ့အခါမွာ ဗမာပါတီက ၅ ခု၊ တိုင္းရင္းသားပါတီက ၅ ခု ျဖစ္ပါတယ္။  သမၼၾကီးဘက္ကေတာ့  သမၼတႏွင့္ ၀န္ၾကီး ဦးေအာင္မင္း၊ ဦးစိုးသိန္းစုစုေပါင္း ၃ ေယာက္ပါ။

တိုင္းရင္းသားေတြဘက္က ရခိုင္ကဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ္ပါ။ ခ်င္း အမ်ိဳးသားပါတီက ဥကၠဌ ဦးေက်ာ္ဇံ၊ မြန္ေဒသလံုးဆိုင္ရာ ဒီမိုကေရစီ ပါတီက ဒုဥကၠဌ ႏိုင္လွေအာင္၊ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုကရက္တစ္ ပါတီက ဥကၠဌ ဦးစိုင္းအိုက္ေမာင္း၊ ကရင္ ဖလံု စေဝၚဒီမိုကရက္တစ္ပါတီက ဦးစိုးသိန္းေအာင္၊ NDF ပါတီကေဒါက္တာ စန္းျငိမ္းႏွင့္ ဦးခင္ေမာင္ေရြ၊ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ (ျမန္မာ) က ေဒၚစန္းစန္းႏုႏွင့္ ဥကၠဌ ဦးသုေ၀၊ ဒီမိုေကရစီနွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးပါတီက ဦးေအာင္သန္းႏွင့္ ဦးမ်ိဳးညြန္႕၊ PUP ပါတီက ဦးထြန္းေရြ၊ျပည္ေထာင္စု ဒီမိုေကရစီပါတီက ဦးသန္း၀င္း အားလံုး ၁၃ ေယာက္ ျဖစ္ပါတယ္။ တိုင္းရင္းသား ၅ ေယာက္ပါ၀င္ပါတယ္။

(မူပိုင္-  နိရဥၥရာ)