EMG
ရခိုင္ျပည္နယ္ အေျခအေနႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံျခားသံ႐ုံးမ်ား၊ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ အိုင္အင္န္ဂ်ီအိုမ်ားအား ျပည္ေထာင္စုအစုိးရက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာန ႐ုံးေဟာင္းတြင္ ဇူလိုင္လ ၃၀ ရက္ေန႔က ရွင္းလင္းခဲ့သည္။
အဆိုပါရွင္းလင္းပြဲတြင္ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦး၀ဏၰေမာင္လြင္က ဦးစြာ ႏႈတ္ခြန္းဆက္ အမွာစကား ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ထို႔ေနာက္ နယ္စပ္ေရးရာ ၀န္ႀကီးဌာနႏွင့္ ျမန္မာ့စက္မႈဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဒုတိယဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသိန္းေဌးက ရခိုင္ျပည္နယ္ အေျခအေနႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ရွင္းလင္းခဲ့သည္။
ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ျဖစ္စဥ္အခ်ဳိ႕၏ အခ်ိန္ကို ၾကည့္ပါက တစ္ခ်ိန္တည္း တစ္ၿပိဳင္တည္း ျဖစ္ခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အဆိုပါျဖစ္ရပ္မ်ားက အျခားျပင္ပမွ လူမ်ား၏ ႏိုင္ငံေရး ရည္မွန္းခ်က္ကို ဦးတည္သည့္ ျပင္ပမွ ေသြးထိုးလႈံ႕ေဆာ္မႈႏွင့္ အားထုတ္မႈရွိသည္ကို သက္ေသျပေနေၾကာင္းဟု နယ္စပ္ေရးရာ ၀န္ႀကီးဌာနႏွင့္ ျမန္မာ့စက္မႈဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဒုတိယဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းေဌးက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ထို႔ျပင္ ဘဂၤါလီမ်ား၏ ေမြးဖြားႏႈန္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဒုတိယဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းေဌးက ဘဂၤါလီ ဦးေရႊေရာက္ဒူလာ မိသားစုအေၾကာင္းကို ဥပမာေပး ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ဦးေရႊေရာက္ဒူလာတြင္ မိန္းမ ေလးဦး၊ သားႏွင့္သမီး ၂၈ ဦး၊ ေျမးမ်ား ၄၉ ဦး စုစုေပါင္း မိသားစု၀င္ ၈၂ ဦး ရွိေၾကာင္းႏွင့္ ေမြးဖြားႏႈန္းကို ေဖာ္ျပရန္ "စကားလုံး ရွာလို႔ မရႏိုင္ေၾကာင္း" ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ အေျခအေနကို ၎က (၁) ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ တည္ၿငိမ္ေရးကို ထိခိုက္ေစသည့္ ျဖစ္ရပ္မ်ား၊ (၂) ေမာင္ေတာၿမိဳ႕တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အၾကမ္းဖက္မႈႏွင့္ ဆူပူေသာင္းက်န္းေသာ လူအုပ္ျဖစ္ရပ္မ်ား၊ (၃) အစိုးရ၏ အေရးယူမႈႏွင့္ ကာကြယ္တား ဆီးေရး ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား၊ (၄) စစ္ ေတြၿမိဳ႕ႏွင့္ အျခားၿမိဳ႕မ်ားတြင္ အၾကမ္းဖက္မႈႏွင့္ ဆူပူေသာင္းက်န္းေသာ လူအုပ္ျဖစ္ရပ္မ်ား၏ ေနာက္ဆက္တြဲျဖစ္စဥ္မ်ား၊ (၅) ၿငိမ္းခ်မ္းမႈႏွင့္ တည္ၿငိမ္မႈ ျပန္လည္ရရွိေရး ေဆာင္ရြက္မႈ လုပ္ငန္းစဥ္၊ (၆) လူသားခ်င္းစာနာ ေထာက္ထားမႈ အကူအညီေပးႏိုင္ေရးလုပ္ေဆာင္မႈ၊ (၇) ကယ္ဆယ္ေရး၊ ျပန္လည္ေနရာ ခ်ထားေရးႏွင့္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္၊ (၈) တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ (၉) သဟဇာတျဖစ္ေသာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းသုိ႔ စသည့္ ေခါင္းစဥ္မ်ားခြဲ၍ ရွင္းလင္းခဲ့သည္။
ထိုကဲ့သို႔ရွင္းလင္းၿပီး၌ ေဒသခံ တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ေရႊ႕ေျပာင္းအေျခခ် ေနထိုင္သူ (ဘဂၤါလီမ်ား) အတြက္ ၾကံဳေတြ႕ႏိုင္သည့္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားႏွင့္ စိန္ေခၚမႈမ်ားကို ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဒုတိယဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းေဌးက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဒုတိယ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသိန္းေဌးက ေရႊ႕ေျပာင္း အေျခခ်ေနထိုင္သူမ်ား၏ လူဦးေရ အလြန္အမင္း တုိးျမင့္လာမႈ၊ ဘာသာေရး ပဋိပကၡ၊ ယဥ္ေက်းမႈ ပဋိပကၡ၊ လူမႈေရး ပဋိပကၡ၊ ေျမယာအသုံးျပဳမႈ ပဋိပကၡ၊ လူမ်ဳိးေရး ပဋိပကၡ၊ ဆက္သြယ္သြားလာႏိုင္မႈ အကန္႔အသတ္ ရွိျခင္း၊ တင္းက်ပ္သည့္ ၀န္းက်င္၊ တင္းက်ပ္သည့္ ေစ်းကြက္အေျခအေန၊ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းရွားပါးမႈ၊ ပညာေရး အဆင့္အတန္း နိမ့္ပါး၍ စာမတတ္ေျမာက္မႈ၊ မဖြံ႔ၿဖိဳးသည့္ အေျခခံ အေဆာက္အအုံမ်ား စသည္တို႔သည္ ေဒသခံ တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ေရႊ႕ေျပာင္းအေျခခ်ေနထိုင္သူ (ဘဂၤါလီမ်ား) အတြက္ ၾကံဳေတြ႕ႏိုင္သည့္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားႏွင့္ စိန္ေခၚမႈမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
အဆိုပါ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားႏွင့္ စိန္ေခၚမႈမ်ားကို ေျဖရွင္းႏိုင္ဖြယ္ ရွိသည့္ နည္းလမ္းမ်ားကိုလည္း ၎က ဆက္လက္ေျပာၾကားခဲ့သည္။
တည္ၿငိမ္မႈႏွင့္ ဥပေဒစိုးမိုးမႈကို တိုးျမႇင့္ျခင္း၊ ပင္ကိုစြမ္းရည္ရွိေသာ ျပည္သူ႔အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ အရပ္ဘက္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ေပၚေပါက္ဖြံ႕ၿဖိဳးလာျခင္း၊ ပဋိပကၡကာကြယ္ေရး ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ျခင္း၊ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း ႏွစ္ရပ္လုံးအတြက္ ရပ္ရြာအသိုင္းအ၀ိုင္း ဖြံ႕ၿဖိဳးေအာင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ ဆက္သြယ္သြားလာႏိုင္မႈ တိုးတက္ေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္း၊ ေဒသခံမ်ား၏ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ဓေလ့ကို ေဖာ္ထုတ္ျခင္း၊ ရပ္ရြာအသိုင္းအ၀ိုင္းၾကား အျပန္အလွန္ဆက္သြယ္ျခင္း၊ လူမႈေရး လုပ္ငန္းမ်ား အားေပးျခင္း၊ ေစ်းကြက္ အခြင့္အလမ္း ေဖာ္ထုတ္ျခင္းႏွင့္ ေစ်းကြက္အေျခအေနမ်ားကို အားေပးျခင္း၊ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ဖန္တီးျခင္းႏွင့္ စိုက္ပ်ဳိးေရးကို အားေပးျခင္း၊ ပညာေရးႏွင့္ က်န္းမာေရးကို တိုးျမင့္ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ အေျခခံအေဆာက္အအုံမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္လာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းသည္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားႏွင့္ စိန္ေခၚမႈမ်ားကို ေျဖရွင္းႏိုင္ဖြယ္ရွိသည့္ နည္းလမ္းမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဒုတိယဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသိန္းေဌးက ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ရခုိင္ျပည္နယ္၌ အဓိက႐ုဏ္းမ်ားေၾကာင့္ ရခိုင္လူမ်ဳိး ၃၁ ဦး၊ ဘဂၤါလီ ၄၆ ဦး စုစုေပါင္း ၇၇ဦး ေသဆုံးၿပီး ၁၁၂ ဦး ထိခိုက္ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့ေၾကာင္းႏွင့္ စုစုေပါင္း လူေနအိမ္ ၄၈၂၂ လုံး၊ ဗလီ ၁၇ လုံး၊ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း ၁၄ လုံးႏွင့္ စာသင္ေက်ာင္း သုံးေက်ာင္း မီးေလာင္ပ်က္စီးခဲ့ေၾကာင္း သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္က ဆိုသည္။
ထို႔ျပင္ အဓိက႐ုဏ္မ်ားေၾကာင့္ လက္ရွိဒုကၡသည္ ဦးေရမွာ ဇူလိုင္လ ၃၀ ရက္ေန႔အထိ ရခိုင္လူမ်ဳိး ၈၀၃၁ ဦး၊ ဘဂၤါလီ ၅၃၃၉၀ ဦး စုစုေပါင္း ၆၁၄၂၁ ဦး ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ရခိုင္လူမ်ဳိး ၈၀၃၁ ဦးအနက္ ၅၇၀၂ ဦးမွာ စစ္ေတြရွိ ကယ္ဆယ္ေရးစခန္း ၄၃ ခုတြင္ ရွိၿပီး ၂၃၂၉ ဦးမွာ ေမာင္ေတာရွိ ကယ္ဆယ္ေရး စခန္း ေျခာက္ခုတြင္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ဘဂၤါလီ ၅၃၃၉၀ ဦးမွာ စစ္ေတြရွိ ကယ္ဆယ္ေရးစခန္းမ်ားတြင္ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ရခုိင္ျပည္နယ္ အဓိက႐ုဏ္မ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္ၿပီး UNHCRE မွ ငါး ဦး၊ WFP မွ တစ္ဦး၊ AZG မွ ေလးဦးအား ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းထားေၾကာင္းႏွင့္ အဓိက႐ုဏ္းတြင္ မပါ၀င္သည္ကို ေတြ႕ရွိရသည့္အတြက္ တစ္ဦးကို ျပန္လည္လႊတ္ေပးလိုက္ၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ဒုတိယဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းေဌးက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ သံအမတ္ႀကီးက ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ျမန္မာတိုင္းရင္းသားမ်ားထဲတြင္ ပါ၀င္မႈ ရွိ၊ မရွိႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ေမးျမန္းရာ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အား ၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးခင္ရီက "႐ုိဟင္ဂ်ာဆိုတာ ကြၽန္ေတာ္တို႔လူမ်ဳိး မဟုတ္ပါဘူးလို႔ သမၼတႀကီးက ေျပာတဲ့စကားကို ကြၽန္ေတာ္ ေထာက္ခံေျပာၾကား လိုပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ဆိုေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၁၈၂၄ ပထမ အဂၤလိပ္-ျမန္မာစစ္ပြဲ ျဖစ္ပြားတဲ့အခါမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ရခိုင္ျပည္နယ္ဟာ ၿဗိတိသွ် ကိုလိုနီေအာက္ ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအခါမွာ လယ္ယာလုပ္ငန္းေတြအတြက္၊ ကာယလုပ္ငန္းေတြအတြက္ လိုအပ္ခ်က္ ရွိလာတဲ့အခါမွာ တစ္ဖက္ႏိုင္ငံမွာရွိတဲ့ ဘဂၤါလီလူမ်ဳိးေတြ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံကို အတားအဆီးမဲ့ ၀င္လာခဲ့တဲ့ အခ်ိန္ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ၿဗိတိသွ်လက္ထက္မွာရွိခဲ့တဲ့ အစိုးရ ျပန္တမ္းေတြကို ၾကည့္တဲ့အခါမွာ ၁၉၇၃ ခုႏွစ္က ေကာက္ခဲ့တဲ့ သန္းေခါင္စာရင္း၊ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္က ေကာက္ခဲ့တဲ့ သန္းေခါင္စာရင္းေတြကို ၾကည့္တဲ့အခါမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔မွာ ဘယ္တုန္းကမွ လူမ်ဳိးခြဲျခားမႈထဲမွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာဆိုတာကို တရား၀င္ ေဖာ္ျပထားတယ္ ဆိုတာ မရွိပါဘူး။ ဘဂၤါလီလူမ်ဳိးသာ ေဖာ္ျပထားတာ ရွိပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔မွာ တရား၀င္ လူမ်ဳိးစုႀကီး ရွစ္စု ရွိပါတယ္။ ခ်င္း၊ ကရင္၊ ကခ်င္၊ ကယား၊ မြန္၊ ျမန္မာ၊ ရခိုင္၊ ရွမ္း ရွိပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး လူမ်ဳိးစု ၁၀၀ ေက်ာ္ ရွိပါတယ္။ အဲဒီဟာေတြက တရား၀င္ လူမ်ဳိးစုေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာေကာ၊ ၿဗိတိသွ် အစိုးရ ျပန္တမ္းမွာေရာ ၁၉၇၃ ခုႏွစ္က ေကာက္ခဲ့တဲ့ သန္းေခါင္စာရင္း၊ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္က ေကာက္ခဲ့တဲ့ သန္းေခါင္စာရင္းေတြမွာေရာ ဘယ္တုန္းကမွ ႐ုိဟင္ဂ်ာဆိုတာ မရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာသည္ ကြၽန္ေတာ္တို႔လူမ်ဳိးထဲမွာ ပါ၀င္တဲ့လူမ်ဳိး မဟုတ္ဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံမွာ မရွိပါဘူးလို႔ ေျဖၾကားခ်င္ပါတယ္" ဟု ျပန္လည္ေျဖၾကားခဲ့သည္။
အဆိုပါရွင္းလင္းပြဲသို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံျခားသံ႐ုံးမ်ားမွ သံအမတ္ႀကီးမ်ား၊ သံ႐ုံးတာ၀န္ခံမ်ား၊ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ အိုင္အင္န္ဂ်ီအိုမ်ားမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ား တက္ေရာက္ခဲ့ၾကၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ေရာက္ရွိေနေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးကိုယ္စားလွယ္ Tomas Ojea Quintana လည္း တက္ေရာက္ခဲ့ကာ ရွင္းလင္းေျပာၾကားခ်က္မ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ မိမိအေနျဖင့္ ေသခ်ာေလ့လာဆန္းစစ္ သြားမည္ျဖစ္ၿပီး မိမိခရီးစဥ္အၿပီးတြင္ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သတင္းေထာက္မ်ားအား ေျပာၾကားခဲ့သည္။
တက္ေရာက္လာေသာ ျပည္ေထာင္စုဝန္ၾကီးမ်ားႏွင့္ သံရံုးအသီးသီးမွာ တာဝန္ရွိသူမ်ား
အဆိုပါရွင္းလင္းပြဲတြင္ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦး၀ဏၰေမာင္လြင္က ဦးစြာ ႏႈတ္ခြန္းဆက္ အမွာစကား ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ထို႔ေနာက္ နယ္စပ္ေရးရာ ၀န္ႀကီးဌာနႏွင့္ ျမန္မာ့စက္မႈဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဒုတိယဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသိန္းေဌးက ရခိုင္ျပည္နယ္ အေျခအေနႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ရွင္းလင္းခဲ့သည္။
ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ျဖစ္စဥ္အခ်ဳိ႕၏ အခ်ိန္ကို ၾကည့္ပါက တစ္ခ်ိန္တည္း တစ္ၿပိဳင္တည္း ျဖစ္ခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အဆိုပါျဖစ္ရပ္မ်ားက အျခားျပင္ပမွ လူမ်ား၏ ႏိုင္ငံေရး ရည္မွန္းခ်က္ကို ဦးတည္သည့္ ျပင္ပမွ ေသြးထိုးလႈံ႕ေဆာ္မႈႏွင့္ အားထုတ္မႈရွိသည္ကို သက္ေသျပေနေၾကာင္းဟု နယ္စပ္ေရးရာ ၀န္ႀကီးဌာနႏွင့္ ျမန္မာ့စက္မႈဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဒုတိယဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းေဌးက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ထို႔ျပင္ ဘဂၤါလီမ်ား၏ ေမြးဖြားႏႈန္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဒုတိယဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းေဌးက ဘဂၤါလီ ဦးေရႊေရာက္ဒူလာ မိသားစုအေၾကာင္းကို ဥပမာေပး ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ဦးေရႊေရာက္ဒူလာတြင္ မိန္းမ ေလးဦး၊ သားႏွင့္သမီး ၂၈ ဦး၊ ေျမးမ်ား ၄၉ ဦး စုစုေပါင္း မိသားစု၀င္ ၈၂ ဦး ရွိေၾကာင္းႏွင့္ ေမြးဖြားႏႈန္းကို ေဖာ္ျပရန္ "စကားလုံး ရွာလို႔ မရႏိုင္ေၾကာင္း" ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ အေျခအေနကို ၎က (၁) ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ တည္ၿငိမ္ေရးကို ထိခိုက္ေစသည့္ ျဖစ္ရပ္မ်ား၊ (၂) ေမာင္ေတာၿမိဳ႕တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အၾကမ္းဖက္မႈႏွင့္ ဆူပူေသာင္းက်န္းေသာ လူအုပ္ျဖစ္ရပ္မ်ား၊ (၃) အစိုးရ၏ အေရးယူမႈႏွင့္ ကာကြယ္တား ဆီးေရး ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား၊ (၄) စစ္ ေတြၿမိဳ႕ႏွင့္ အျခားၿမိဳ႕မ်ားတြင္ အၾကမ္းဖက္မႈႏွင့္ ဆူပူေသာင္းက်န္းေသာ လူအုပ္ျဖစ္ရပ္မ်ား၏ ေနာက္ဆက္တြဲျဖစ္စဥ္မ်ား၊ (၅) ၿငိမ္းခ်မ္းမႈႏွင့္ တည္ၿငိမ္မႈ ျပန္လည္ရရွိေရး ေဆာင္ရြက္မႈ လုပ္ငန္းစဥ္၊ (၆) လူသားခ်င္းစာနာ ေထာက္ထားမႈ အကူအညီေပးႏိုင္ေရးလုပ္ေဆာင္မႈ၊ (၇) ကယ္ဆယ္ေရး၊ ျပန္လည္ေနရာ ခ်ထားေရးႏွင့္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္၊ (၈) တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ (၉) သဟဇာတျဖစ္ေသာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းသုိ႔ စသည့္ ေခါင္းစဥ္မ်ားခြဲ၍ ရွင္းလင္းခဲ့သည္။
ထိုကဲ့သို႔ရွင္းလင္းၿပီး၌ ေဒသခံ တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ေရႊ႕ေျပာင္းအေျခခ် ေနထိုင္သူ (ဘဂၤါလီမ်ား) အတြက္ ၾကံဳေတြ႕ႏိုင္သည့္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားႏွင့္ စိန္ေခၚမႈမ်ားကို ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဒုတိယဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းေဌးက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဒုတိယ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသိန္းေဌးက ေရႊ႕ေျပာင္း အေျခခ်ေနထိုင္သူမ်ား၏ လူဦးေရ အလြန္အမင္း တုိးျမင့္လာမႈ၊ ဘာသာေရး ပဋိပကၡ၊ ယဥ္ေက်းမႈ ပဋိပကၡ၊ လူမႈေရး ပဋိပကၡ၊ ေျမယာအသုံးျပဳမႈ ပဋိပကၡ၊ လူမ်ဳိးေရး ပဋိပကၡ၊ ဆက္သြယ္သြားလာႏိုင္မႈ အကန္႔အသတ္ ရွိျခင္း၊ တင္းက်ပ္သည့္ ၀န္းက်င္၊ တင္းက်ပ္သည့္ ေစ်းကြက္အေျခအေန၊ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းရွားပါးမႈ၊ ပညာေရး အဆင့္အတန္း နိမ့္ပါး၍ စာမတတ္ေျမာက္မႈ၊ မဖြံ႔ၿဖိဳးသည့္ အေျခခံ အေဆာက္အအုံမ်ား စသည္တို႔သည္ ေဒသခံ တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ေရႊ႕ေျပာင္းအေျခခ်ေနထိုင္သူ (ဘဂၤါလီမ်ား) အတြက္ ၾကံဳေတြ႕ႏိုင္သည့္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားႏွင့္ စိန္ေခၚမႈမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
အဆိုပါ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားႏွင့္ စိန္ေခၚမႈမ်ားကို ေျဖရွင္းႏိုင္ဖြယ္ ရွိသည့္ နည္းလမ္းမ်ားကိုလည္း ၎က ဆက္လက္ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဒုတိယဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းေဌးမွ ရွင္းလင္းေျပာၾကားေနစဥ္
တည္ၿငိမ္မႈႏွင့္ ဥပေဒစိုးမိုးမႈကို တိုးျမႇင့္ျခင္း၊ ပင္ကိုစြမ္းရည္ရွိေသာ ျပည္သူ႔အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ အရပ္ဘက္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ေပၚေပါက္ဖြံ႕ၿဖိဳးလာျခင္း၊ ပဋိပကၡကာကြယ္ေရး ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ျခင္း၊ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း ႏွစ္ရပ္လုံးအတြက္ ရပ္ရြာအသိုင္းအ၀ိုင္း ဖြံ႕ၿဖိဳးေအာင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ ဆက္သြယ္သြားလာႏိုင္မႈ တိုးတက္ေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္း၊ ေဒသခံမ်ား၏ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ဓေလ့ကို ေဖာ္ထုတ္ျခင္း၊ ရပ္ရြာအသိုင္းအ၀ိုင္းၾကား အျပန္အလွန္ဆက္သြယ္ျခင္း၊ လူမႈေရး လုပ္ငန္းမ်ား အားေပးျခင္း၊ ေစ်းကြက္ အခြင့္အလမ္း ေဖာ္ထုတ္ျခင္းႏွင့္ ေစ်းကြက္အေျခအေနမ်ားကို အားေပးျခင္း၊ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ဖန္တီးျခင္းႏွင့္ စိုက္ပ်ဳိးေရးကို အားေပးျခင္း၊ ပညာေရးႏွင့္ က်န္းမာေရးကို တိုးျမင့္ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ အေျခခံအေဆာက္အအုံမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္လာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းသည္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားႏွင့္ စိန္ေခၚမႈမ်ားကို ေျဖရွင္းႏိုင္ဖြယ္ရွိသည့္ နည္းလမ္းမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဒုတိယဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသိန္းေဌးက ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ရခုိင္ျပည္နယ္၌ အဓိက႐ုဏ္းမ်ားေၾကာင့္ ရခိုင္လူမ်ဳိး ၃၁ ဦး၊ ဘဂၤါလီ ၄၆ ဦး စုစုေပါင္း ၇၇ဦး ေသဆုံးၿပီး ၁၁၂ ဦး ထိခိုက္ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့ေၾကာင္းႏွင့္ စုစုေပါင္း လူေနအိမ္ ၄၈၂၂ လုံး၊ ဗလီ ၁၇ လုံး၊ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း ၁၄ လုံးႏွင့္ စာသင္ေက်ာင္း သုံးေက်ာင္း မီးေလာင္ပ်က္စီးခဲ့ေၾကာင္း သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္က ဆိုသည္။
ထို႔ျပင္ အဓိက႐ုဏ္မ်ားေၾကာင့္ လက္ရွိဒုကၡသည္ ဦးေရမွာ ဇူလိုင္လ ၃၀ ရက္ေန႔အထိ ရခိုင္လူမ်ဳိး ၈၀၃၁ ဦး၊ ဘဂၤါလီ ၅၃၃၉၀ ဦး စုစုေပါင္း ၆၁၄၂၁ ဦး ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ရခိုင္လူမ်ဳိး ၈၀၃၁ ဦးအနက္ ၅၇၀၂ ဦးမွာ စစ္ေတြရွိ ကယ္ဆယ္ေရးစခန္း ၄၃ ခုတြင္ ရွိၿပီး ၂၃၂၉ ဦးမွာ ေမာင္ေတာရွိ ကယ္ဆယ္ေရး စခန္း ေျခာက္ခုတြင္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ဘဂၤါလီ ၅၃၃၉၀ ဦးမွာ စစ္ေတြရွိ ကယ္ဆယ္ေရးစခန္းမ်ားတြင္ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ရခုိင္ျပည္နယ္ အဓိက႐ုဏ္မ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္ၿပီး UNHCRE မွ ငါး ဦး၊ WFP မွ တစ္ဦး၊ AZG မွ ေလးဦးအား ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းထားေၾကာင္းႏွင့္ အဓိက႐ုဏ္းတြင္ မပါ၀င္သည္ကို ေတြ႕ရွိရသည့္အတြက္ တစ္ဦးကို ျပန္လည္လႊတ္ေပးလိုက္ၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ဒုတိယဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းေဌးက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ သံအမတ္ႀကီးက ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ျမန္မာတိုင္းရင္းသားမ်ားထဲတြင္ ပါ၀င္မႈ ရွိ၊ မရွိႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ေမးျမန္းရာ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အား ၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးခင္ရီက "႐ုိဟင္ဂ်ာဆိုတာ ကြၽန္ေတာ္တို႔လူမ်ဳိး မဟုတ္ပါဘူးလို႔ သမၼတႀကီးက ေျပာတဲ့စကားကို ကြၽန္ေတာ္ ေထာက္ခံေျပာၾကား လိုပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ဆိုေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၁၈၂၄ ပထမ အဂၤလိပ္-ျမန္မာစစ္ပြဲ ျဖစ္ပြားတဲ့အခါမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ရခိုင္ျပည္နယ္ဟာ ၿဗိတိသွ် ကိုလိုနီေအာက္ ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအခါမွာ လယ္ယာလုပ္ငန္းေတြအတြက္၊ ကာယလုပ္ငန္းေတြအတြက္ လိုအပ္ခ်က္ ရွိလာတဲ့အခါမွာ တစ္ဖက္ႏိုင္ငံမွာရွိတဲ့ ဘဂၤါလီလူမ်ဳိးေတြ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံကို အတားအဆီးမဲ့ ၀င္လာခဲ့တဲ့ အခ်ိန္ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ၿဗိတိသွ်လက္ထက္မွာရွိခဲ့တဲ့ အစိုးရ ျပန္တမ္းေတြကို ၾကည့္တဲ့အခါမွာ ၁၉၇၃ ခုႏွစ္က ေကာက္ခဲ့တဲ့ သန္းေခါင္စာရင္း၊ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္က ေကာက္ခဲ့တဲ့ သန္းေခါင္စာရင္းေတြကို ၾကည့္တဲ့အခါမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔မွာ ဘယ္တုန္းကမွ လူမ်ဳိးခြဲျခားမႈထဲမွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာဆိုတာကို တရား၀င္ ေဖာ္ျပထားတယ္ ဆိုတာ မရွိပါဘူး။ ဘဂၤါလီလူမ်ဳိးသာ ေဖာ္ျပထားတာ ရွိပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔မွာ တရား၀င္ လူမ်ဳိးစုႀကီး ရွစ္စု ရွိပါတယ္။ ခ်င္း၊ ကရင္၊ ကခ်င္၊ ကယား၊ မြန္၊ ျမန္မာ၊ ရခိုင္၊ ရွမ္း ရွိပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး လူမ်ဳိးစု ၁၀၀ ေက်ာ္ ရွိပါတယ္။ အဲဒီဟာေတြက တရား၀င္ လူမ်ဳိးစုေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာေကာ၊ ၿဗိတိသွ် အစိုးရ ျပန္တမ္းမွာေရာ ၁၉၇၃ ခုႏွစ္က ေကာက္ခဲ့တဲ့ သန္းေခါင္စာရင္း၊ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္က ေကာက္ခဲ့တဲ့ သန္းေခါင္စာရင္းေတြမွာေရာ ဘယ္တုန္းကမွ ႐ုိဟင္ဂ်ာဆိုတာ မရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာသည္ ကြၽန္ေတာ္တို႔လူမ်ဳိးထဲမွာ ပါ၀င္တဲ့လူမ်ဳိး မဟုတ္ဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံမွာ မရွိပါဘူးလို႔ ေျဖၾကားခ်င္ပါတယ္" ဟု ျပန္လည္ေျဖၾကားခဲ့သည္။
အဆိုပါရွင္းလင္းပြဲသို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံျခားသံ႐ုံးမ်ားမွ သံအမတ္ႀကီးမ်ား၊ သံ႐ုံးတာ၀န္ခံမ်ား၊ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ အိုင္အင္န္ဂ်ီအိုမ်ားမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ား တက္ေရာက္ခဲ့ၾကၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ေရာက္ရွိေနေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးကိုယ္စားလွယ္ Tomas Ojea Quintana လည္း တက္ေရာက္ခဲ့ကာ ရွင္းလင္းေျပာၾကားခ်က္မ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ မိမိအေနျဖင့္ ေသခ်ာေလ့လာဆန္းစစ္ သြားမည္ျဖစ္ၿပီး မိမိခရီးစဥ္အၿပီးတြင္ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သတင္းေထာက္မ်ားအား ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ဘဂၤါလီလူမ်ိဳး ဦးေရႊေရာက္ဒူလာမိသားစုဝင္မ်ား
No comments:
Post a Comment